Tata Memorial Hospital (TMH) for cancer research has acquired a new role by turning into an international cancer registry hub for the Asian region, taking in 31 countries under its wing.

TMH a training hub for Asia

The Tata Memorial Hospital (TMH) for cancer research has acquired a new role by turning into an international cancer registry hub for the Asian region, taking in 31 countries under its wing. Located on the 13th floor of the hospital’s Homi Bhabha block, the swank new regional hub has been set up in cooperation with World Health Organisation’s (WHO) International Agency for Research on Cancer (IARC). “With more than Rs50-lakh investment, IARC along with TMH is looking at training the staff of Asian countries for establishing cancer registries through the IARC regional hub at TMH. Three more regional hubs in Turkey, sub-Saharan Africa and Latin America are in the pipeline,” said Dr Christopher Wild, director, IARC. Despite the fact that the cancer burden in the low- and middle-income countries is the highest, it is alarming that countries like Nepal, Mongolia, Bangladesh and Bhutan do not have a single cancer registry hub to study the data of the disease occurrence. “The regional hub will provide training and support to set up cancer registries in south central, south eastern and east Asian countries which do not have one,” said Dr Rajesh Dikshit, principal investigator, IARC regional hub at TMH. “The regional hub at TMC will be a one-point contact between registries in Asia for establishing quality control in cancer data analysis to match international standards,” he added. With one of the oldest cancer registries running since 1962 at TMH, doctors said the hospital was an apt place to initiate the global initiative for cancer registry development. Doctors at TMH will rope in technical expertise from city-based International Institute of Population Sciences for estimating cancer rates over the next 25 years in population clusters.

Vijay Pandhare letter opens floodgates Irrigation scam whistleblower says corruption can be curbed by curtailing ministers' powers

Pandhare letter opens floodgates

Irrigation scam whistleblower says corruption can be curbed by curtailing ministers' powers

Warning that the water resources department of Maharashtra is playing with citizens’ lives, chief engineer Vijay Pandhare, in a missive to his engineer colleagues, has said at least half of all corruption in the state government can be brought under control in a single stroke by curtailing ministers’ powers. “Playing with public money may not cause much damage but playing with people’s lives is a serious matter,” says the open letter penned by Pandhare, before continuing, “….my objective was not to malign engineers. I had to speak up because the matter had grown out of the secretaries’ control.” Pandhare is the original whistleblower in Maharashtra’s irrigation scam, having written letters to chief minister Prithviraj Chavan and governor K Sankaranarayanan in February and then in May this year seeking a CBI probe into inflated cost estimates and other serious irregularities in dam-building contracts in the state. Following former deputy chief minister Ajit Pawar’s resignation over the allegations last Tuesday, Pandhare was provided police protection. “Phone calls come directly from Mantralaya. It often happens that estimates are yet to reach the office when calls come urging that the estimates be forwarded to the next level.” The letter mentions “cost estimates with grave errors, incorrect application, carelessly okayed projects, extremely expensive projects, projects that should not be undertaken”. The chief minister’s call for a white paper on the irrigation department, which has spent about Rs70,000 crore over a decade on dam projects that have added a mere 0.1% of irrigated land, has been at the centre of the latest war between the Congress and the Nationalist Congress Party in Maharashtra, with the latter controlling the department for 13 years. The quality of construction in dam projects has been seriously compromised, he has said in the letter. “When nobody is suspended or penalised, the message that goes out is that one can get away with anything -- politicians and contractors will protect us,” he says. Sources close to Pandhare said he presented this latest letter to a meeting of an engineers' association at Nashik on September 21. He was prompted to write the open letter to his colleagues, said the source, by a growing sense of opinion being mobilised against him within the department. “At the earlier meeting of the Abhiyanta Mahasangh (engineers’ association), there was heated debate about Pandhare’s decision to write to the chief minister and governor about the illegalities in the water conservation department. One opinion was that Pandhare had brought disrepute upon the engineering department. That is why he felt he should explain his position to his fellow engineers,” said a source in Nashik.

International Day of Older Persons

BMC moots helpline, free check-ups

International Day of Older Persons

On the occasion of International Day of Older Persons, the municipal corporation, on Monday, proposed a policy for the around 12 lakh senior citizens in the city promising monetary and other health benefits. Under this policy, 400 sqft recreation centres will be set up in all 24 wards, which will include entertainment facilities and a library. The BMC also proposed to set up a special helpline and a dedicated cell for speedy assistance to any problem faced by senior citizens. Corporators will be allowed to spend money from their funds for these plans. “Corporators can suggest the changes, which might be incorporated in the final policy. We expect to implement the policy after six months and budgetary provision for the same will be made in the next financial year,” said mayor Sunil Prabhu. The proposed policy has also recommended free health check-ups and medication for senior citizens in civic hospitals. While needy elderly patients will be provided with financial help, civic hospitals will have special ‘memory clinics’ to help those facing memory loss. BJP corporator Vinod Shelar had moved a notice of motion in the general body demanding such a policy for senior citizens. Civic officials said a special committee, comprising the municipal commissioner, additional municipal commissioners, civic officers concerned and representatives of senior citizens, will be formed to understand the problems faced by the elderly and suggest solutions. The panel will meet once in three months.

दादर स्वामी समर्थ मठाची स्थापना Dadar Swami Samarth Math

दादर स्वामी समर्थ मठाची स्थापना परमपूज्य श्री बाळकृष्ण महाराज यांनी केली. यांची कथा फार रंजक आहे. जिज्ञासू लोकांनी जरूर वाचावी.

श्री अक्कलकोट स्वामी समर्थ महाराजांचा मठ अलिकडे दादर मठ नावाने ओळखला जातो श्री सद्ग़ुरु बाळ्कॄष्ण महाराज सुरतकर यांनी २९ मे १९१० साली स्थापन केला

श्री बाळ्कॄष्ण महाराज यांचा जन्म सुरत येथे २८ ऑक्टोबर १८६६ साली झाला लहानपणी घरच्या पत्र्यावर ते कित्येक तास उन्हाने पाठ भाजे पर्यंत श्री अक्कलकोट स्वामी समर्थ महाराजांचा जप करीत बसत. पुढे ते आपले चुलते शिवशंकर यांचे कडे मुंबईला शिक्षणासाठी आले. त्यांचे चुलते त्यवेळी जांभुळ्वाडीत काळबादेवी रोडवर रहात असत.

मुंबईस आल्यावर त्यांच्यावर आर्यसमाजाच्या शिकवणीचा पगडा बसला. त्यांचे चुलते शिवशंकर कट्टर शिवभक्त त्यांना या गोष्टीचे दुःख झाले त्यांचे शेजारी श्री रामचंन्द्र व्यंकटेश बरडकर उर्फ़ सारस्वत ब्रांम्हण भेंडे, हे महाराजांचे गुरु "तात महाराज" श्री स्वामी समर्थांचे निःसीम भक्त रहात असत. त्यांना महाराजांच्यात सुधारणा करण्यास त्यांनी विनंती केली. त्यांनी श्री सदगुरु बाळ्कॄष्ण महाराजांना भुलेष्वरच्या अष्टभुजादेवीच्या देवळात देवीचे हास्यमुखाचे दर्शन देऊन त्यांच्या वूत्तीमध्ये आमुलाग्र फ़रक केला गेला व त्याचक्षणी माहाराजांनी श्री तातमाहाराजांना गुरु करुन ते श्री स्वामी समर्थांचे निःसीम भक्त बनले. महाराजांना इंग्रजी व संस्क्रूतचे उत्तम ज्ञान होते. ते शिकवण्या करत व गोकुळदास संस्क्रूत पाठशाळेत संस्क्रूतचे मस्तर होते. त्यावेळी ते मस्तर या नावाने ओळखले जात जांभुळ्वाडीत महाराजांचे शेजारीच धोत्रे नावाचे कुटुंब रहात असे. त्या कुटुंबातील पिशाच्चबाधा महाराजांनी दुर केली व तेंव्हापासुन हे साधे ’मास्त्तर’ नसुन एक दिव्य महात्मे आहेत याची ओळख लोकांना झाली.

जांभुळ्वाडीतुन महाराज पुढे मालाडात त्यांचे मित्र द्वारकादास, एक शेअर ब्रोकर होते, त्यांचेकडे रहावयास गेले. तत्पुर्वी सुरत कॉग्रेसचे वेळी त्यांनी स्वयंसेवकाचे काम केले आहे व ते स्वदेशीचे पालन करीत असत. महाराजांच्या दैवी सामर्थ्याचा प्रसार झाल्यामुळे पुष्कळ लोक त्यांचेकडे येऊ लागले. महाराजांना भजन फार आवडत असे व त्यांचेकडे येणा-यांना कटाक्षाने भजन करण्यास गुरुवारी व शनिवारी बोलावीत असत शनिवारी सबंध रात्र भजन होत असल्यामुळे द्वारकादासांच्या मंडळीस त्रास वाटू लागला.

ही गोष्ट कै. विश्वनाथ मोरेश्वर कोठारे (माजी विश्वस्त) व त्यांच्यां मातोश्री पुतळाबाई (मालाडला मामलेदार वाडीतील आपल्या बंगल्यात रहात असत)यांना कळली व त्यांनी महाराजांना आपल्या बैलगाडीतून स्वतःच्या घरी आणले. तेथेही पूर्विप्रमणेच गर्दी सुरु झाली. महाराजांकडे त्यावेळी कुलाब्यापासुन वसई, घाटकोपर, चेंबुर येथवरची मंडळी दर्शनास व भजनास येत असत इतक्या लांबुन शनिवारी रात्री मालाडला भजनास येणे भक्तांना गैरसोयीचे असल्यामुळे महाराजांनी कोठेतरी मध्यवर्ती ठिकणी रहाणे सर्वांना सोईस्कर होईल असा विचार भक्तजनांत उत्पन्न झाला कै. भाऊसाहेब देशमुख त्यावेळी मुंबई कलेक्टरचे हेडक्लार्क असल्यामुळे दादरची पुढे होणारी वाढ त्यांना माहीत होती व त्यांनी दादर ही जागा महाराजांना वास्तव्यास सोईस्कर होईल असे सुचवीले.
महाराजांना ही गोष्ट पसंत पडल्यावर त्यांनी कै. भाऊसाहेब देशमुख, कै. विश्वनाथ कोठारे, कै. भिकोबा खेडेकर व दादर येथेच रहाणा-या श्रीमती यमुताई म्हात्रे यांस दादरला बंगला पहाण्याची आज्ञा दिली. या मंडळींना हंसाळी तलावाच्या पुढे एक रिकामा बंगला सापडला. सध्या ह्या तलावाच्या ठिकाणी प्लाझा सीनेमा व टिळक पुल आहे. बंगल्यात चौकशी करता बंगल्याला कुलुप. बंगल्याच्या माळ्याला विचारता त्याने तो बंगला भुताटकीचा व तीन खुनी बंगला म्हणुन ओळ्खला जाणारा आहे, असे सांगितले. त्यात कुणीही भाडोत्री टिकत नाही. कोणीही रहावयास आल्यास त्याचेवर आपत्ती येते. कोणी मनुष्य दगावतो.

मागच्याच आठ्वड्यात असलेल्या ख्रिश्चन भाडेकरुची मुलगी दगावली असुन आपण तेथे महीन्यास नारळ व कोंबडे देऊन राहातो, तरी तो बंगला भाड्याने घेण्याच्या फ़ंदात कुणी पडु नये, असे माळ्याने सुचवले. वरील मंडळींनी ही गोष्ट महाराजांस कळविली. महाराज म्हणाले,"काही हरकत नाही आपण तेथे समर्थांची स्थापना करुन सर्व भुतांना मुक्त्ती देऊ. आपण परत जावे व कुलुप उघडून आत अत्तराचा व उदबत्तीचा सुगंध येईल, तो असा आल्यास भाडे देऊन ताबडतोब बंगला ताब्यात घ्यावा." वरील मंडळींना कुलुप उघडल्यावर अत्तराचा व उदबत्तीचा सुगंध आला व त्यांनी महाराजांचे सांगण्यावरुन बंगला भाड्याने घेतला. हा बंगला हाजी बच्चू वर्रेया या मुसलमान गृहस्थाचा होता. आवार जवळ जवळ एक एकराचे होते. आवारात व आजूबाजूस माडांच्या वाड्याच होत्या. प्रत्येक वाडीत एखादा बंगला असे.

त्यावेळी बंगल्यात येण्याचा मार्ग लेडी जमशेटजी रोडवरुन होता. या बंगल्याच्याशेजारी सध्या ब्रांम्हण सहाय्यक संघाची इमारत आहे. तिच्या पुढे मालकाच्या मुलाचा बंगला होता व तेथे तो रहात असे. वर भाड्याने घेतलेला बंगलाच आपल्या आजच्या मठाचे स्थान आहे. सन १९१० मध्ये मठ स्थापन झाला त्यावेळी भुताटकीचा म्हणुन प्रसिध्द असल्यामुळे पुष्कळ वेळा तो रिकामाच असे व त्यामुळे डागडुजी न झाल्यामुळे डबघाईसच आला होता. त्यवेळी मठात येण्याचा मार्ग लेडी जमशेटजी, हल्लीच्या न. ची. केळ्कर रोडवरुन होता. मठात शिरण्याचा दरवाजा सदध्या डी. एल. वैद्य रोडवरुन जो आहे. त्याच बाजूने होता व समर्थांचा फोटोही दरवाज्यासमोरच स्थापन केलेला होता.

मागे उघडा ओटा होता. त्यात सायंकाळी महाराज पोथी सांगत असत. श्रोत्यांमध्ये दादरचे कै. अमृतराव पाटणकर हे वृध्द पेंन्शनर लाल रुमाल बांधुन बसलेले दिसत. बंगलाडबघाईला आलेला असल्यामुळे सन १९११ च्या नोव्हेंबर सुमारास मालकाने दुरुस्तीस काढला. त्यामुळे दुस-या जागेत मठ हलवणे भाग पडले. नवीन जागा माटुंग्याला गोपी तलावाजवळ दाभोळकरांची वाडी होती त्यात मिळाली. ती दोन मजली होती खालच्या मजल्यावर जागा होती. तेथे महाराजांचे सेवेत कै. भिकोबा खेडेकर हे लंगडे गृहस्थ - महाराज त्यांना कानफाट्या म्हणत असत. कारण त्यांची वृत्ती समर्थांच्या कानफाट्या म्हणून ओळ्खल्या जाणा-या सेवेक-यांसारखी होती व एका कानानी ऎकु येत असे - हे श्री. मोरेश्वर, श्रीमती यमुताई, श्रीमती हिरुताई भगवंतराव परळ्कर ही मंडळी होती. वरील भिकोबा पुढे काशीस जाऊन ’विश्वेश्वरानंदजी’ यानावाने संन्यासी झाले. या जागेतही रिवाजाप्रमाणे आरती व भजन चालत असे. पहिल्या बंगल्याचे म्हणजे सध्याच्या मठाचे दुरुस्तीचे काम ऑगस्ट १९१३ मध्ये पुरे झाले व ३० ऑगस्ट रोजी मठ परत पहिल्या जागी आला. मधोमध मोठा हॉल. हॉल मधोमध कमान.

दोन्ही बजुस दोन मोठ्या ख़ोल्या व पुढ्च्य बाजुस म्हणजे रस्त्यावरुन आत शिरण्याच्या बाजुला मोठा ओटा. दोन्ही बजुस बसावयास दगडी ओटे व पुढे चढण्यास पाय-या येण्याच्या मार्गावर दुतर्फा फुलांच्या कुंड्या, तसेच गॅस बत्त्या पण लागल्या. मठात परत आल्यावर महाराजांनी सध्याचे सिंहासन सुरतहुन कारागिर आणून तयार करविले व सिंहासनाच्या बैठकीत स्वामी समर्थांचे अवशेष घालुन त्यावर संगमरवरी लादी बसवुन समर्थांच्या फोटोची स्थापना केली. महाराज पक्के सिंहासन करतात हे पाहुन यमूताईंनी विचारले "महाराज, हा भाड्याचा मुसलमानाचा बंगला, हे स्थान कायम कसे होणार ?" तेंव्हा महाराजांनी, "जो बसणार तोच कायम करणार" असे म्हणून 'कायम कायम कायम' असा त्रिवार उच्चार केला.

हे स्थान कायम ठेवण्याचा समर्थांच्या अघटीत लीलांचे वर्णन पुढे येईलच. बंगल्यात मठ आल्यावर दर्शनास व भजनास येणा-या भक्त्तांची गर्दी फारच होऊ लागली. गॅसबत्त्यांमुळे प्रकाशाचा झगझगाट होऊन रात्री रंम्य व शोभिवंत दिसू लागले. रिवाजानुसार लांबून येणा-या भक्तांसाठी गुरुवार-शनिवार आरती रात्री १० ला सुरु होऊन ११-३० ला संपे. त्यानंतर महाराज, हल्ली महाराजांचे छायाचित्र आहे तेथे आरामखुर्चीत बसत. अर्धा एक तास भक्तजनांचे महाराजांना हार घालणे चाले. हार इतके येत की, तीन-तीन वेळा काढून ठेवावे लागत. त्यानंतर महाराज गुजराथी असुनसु्द्धा मराठीत एकनाथी भागवतावर रात्री दोन वाजेपर्यत प्रवचन करीत. त्यावेळी त्यांचा कंठ दाटून येई. त्यांची शिकवण भक्तिमार्गाची असे.

'एकात अनेक पहावे व अनेकांत एक पहावा,’परि प्रीतीजे अंतरी आत्मभावे । तया प्रीतीला भक्त्ति असे म्हणावे’, ’दाताने जीभ चावली म्हणुन कोणी बत्तीशी तोडली’,असा उपदेश महाराज करीत. श्री स्वामी समर्थांना शरण जाऊन व त्यांची उपासना करुन ज्याने त्याने आपला हेतू साधावा, आपणाकडे काही नाही, असे सांगत असत. महाराजांचे प्रवचन चालू असता श्रोते मंत्रमूग्ध होत असत. मठाचा मुख्य वार शनिवार त्यादिवशी कोणीही येथील कींवा सुरतेचा मठ सोडून जावयाचे नाही. असा महाराजांचा दंडक आहे. तसे गाभा-यात कोणीही टोपी, पगडी किंवा रुमाल घालून जावयाचे नाही. ती काढूनच गाभा-यात जाऊन प्रदक्षिणा कराव्यात, असा त्यांचा आदेश आहे. समर्थंना तांबडी फुले, कण्हेर, जास्वंद, तगर घलू नयेत, असा त्यांचा दंडक असे व घातल्यास ताबडतोब कटाक्षाने सांगून काढून टाकत. तांबडा गुलाब चालत असे.

त्यावेळी रस्त्यावर गॅसचे दिवे असत. लेडी जमशेटजी रोडवर दोन्ही बाजूस माडांच्या वाड्या होत्या व एखादा बंगला. रहदारी फारच कमी त्यामूळे रात्री १० वाजता मठात येताना रस्ता भयानक वाटे, तरी शेकडो लोक महाराजांचे प्रवचनास येत. त्यावेळी भजनास शनिवारी वसईहून डॉ शांताराम व हिरालाल, बोरीवलीहून भगवंत परळकर,मालाडहून केरोबा व गोविंद दाते, सांताक्रुझहून मोरेश्वर देसाई, वांद्रयाहून दाभोळ्कर वकील, घाटकोपरहून बडोद्याच्या राजांचे एक मानकरी मानाशिर्के, मुंबईहून समर्थ वकील कुटुंबासह येत.

हे पुढे इंडीयन कौन्सिलचे सदस्य झाले. त्यांनी दोन अतिशय प्रेमळ पदे ’श्री विश्वदयाघन’ व श्री दत्त स्वत’ रचिली आहेत व ती आपल्या धाकट्या मुलीकडुन महाराजांना म्हणुन दाखवत. मुंबईहून पिळगावकर वकील शामराम नेरॉय पोस्ट-मास्टर, मोरेश्वर कोठारे, गुजराथी सुवर्णकार सोनी (हे भजनास देहभान विसरत असत. महाराजांना त्यांच्या डोक्यावर पाय ठेवून शुद्धीवर आणावे लागत असे.) काशिनाथ गोरे, ताम्हनकर, भगवंतराव आचार्य, महालक्ष्मीहून धोत्रे कुटुंब, ग्रॅटरोडहून क्रुष्णराव मुल्लरपट्टम, सुर्यप्रकश सशीतल कारवारकर मंडळी, रेळे, वि. मो. कोठारे, भाऊसाहेब देशमुख व त्यांचे शाळेत जाणारे चिरंजीव (माजी विश्वस्त देशमुख), परळहून रावते व त्यांच्या मातोश्री, दादरहून पुरंदरे बंधू. गोविंदराव जोशी, हरिश्चंद्र किर्तने,अमृतराम पाटणकरांचे चिरंजीव केशवराव व द्वारकानाथ, आनंदराव वेदक, नायगावहून बाबासाहेब जयकर, माहीमकर मंडळी, अण्णा कोटकर, तुकारम बोले, हटयोगी वगैरे येत. कोठारे, देसाई वगैरे मंडळी आरती आटोपल्यावर किंवा पूर्वी भजन करित असत.

माहीमकर मंडळी दुसरीकडून भजन आटपून येत. रात्री दोन वाजेपर्यंत व उजाडेपर्यंत भजन करत. महाराजांनी भजनास कधी पुरे म्हटले नाही. मंडळी दमल्यास त्यांनी जावे.

महाराजांना पूजा-पाठास आठ तास लागत. त्यामूळे दर्शनास गर्दी लोटल्यास किंवा भजन लांबल्यास काही वेळा महाराजांना तीन-तीन दिवस उपास घडत; कारण सेवा आटोपल्याशिवाय ते पाण्याचा थेंबसुद्धा घेत नसत. पूजा आटोपल्यावर महाराज दूध घेत किंवा फराळाचे खात. त्यांनी अन्न सोडले होते. फराळात शिंगाड्याच्या पिठाचे पदार्थ, व-याचे तांदूळ, शेंगदाणे, बदाम, फळे घेत असत. महाराजांस आंबा फार आवडे. ते स्वत: चहा पीत नसत, पण भक्तांस मठाचा प्रसाद म्हणून देशी साखरेचा चहा देत असत. महाराजांच्या आज्ञेप्रमाणे या मठात स्प्रुश्य-अस्प्रुश्य, हिंन्दू-अहिंन्दू असा भेद नव्हता व आजही नाही. ज्याला त्याला आपापल्या धर्माप्रमाणे प्रार्थना करावयास सांगत पार्शांना कस्ती, ख्रिश्चनांना प्रेअर, मुसलमानांना नमाज.

Gulal, firecrackers, drums and DJ music marked the final day of Ganpati idol immersions, Lalbagcha or Lalbaugcha Raja 2012

Lalbagcha or Lalbaugcha Raja 2012

The Raja ends 10-day Sojourn

Gulal, firecrackers, drums and DJ music marked the final day of Ganpati idol immersions.

Girgaum Chowpatty Enthusiastic cries of “Ganpati Bappa Morya, Pudchya Varshi Lavkar Ya” rent the air at Girgaum Chowpatty following the pre-immersion aarti of Fortcha Raja at 8.30am on Sunday, marking the end of the 10-day festival. Preceding this idol was the popular Lalbaugcha Raja. Minutes later the gulal-covered exhausted devotees trudged up to the nearby Charni Road station to catch a train home — a few having come from as far as Khopoli, Lonavala and Surat. On Anant Chaturthi, which fell on Saturday, mandals ferried tall idols accompanied by firecrackers, drums, cymbals and music system ensembles replete with DJs atop trucks through the narrow roads of Parsiwada, Opera House and the road overbridge leading to Girgaum Chowpatty. While a few mandals had troupes displaying lezim and flag dances, most did not think it unfit to dance to Bollywood numbers. “While the household idols began coming in for immersion from 3pm, the first big idol came in around 3.30pm,” said Virar resident Shweta Godambe, who, along with her husband and two children, arrived around noon and left only after a darshan of the Lalbaugcha Raja. Juhu Chowpatty While devotees converged at Juhu Chowpatty to bid adieu to Lord Ganesha, an image of the elephant-headed god created in the sand by Santa Cruz resident Laxmi Gaud caught many people’s eye. “I have been making such images on the sand on all days of the festival for the last three years,” Gaud told DNA. “I perform the puja and my sand Ganpati gets ‘immersed’ during the high tide.” While mandals started coming on Juhu beach from 11.30am on Saturday, the police faced a tough time trying to control the swelling crowd in the evening. “The crowd began getting out of control as major mandals began streaming in even before those with household idols were leaving the premises,” said a police official. Around nine people received minor injuries in the melee. “Only one person was sent to RN Cooper Hospital for treatment and was discharged later,” said a civic official. Powai Lake The Powai mohalla committee, local police and BMC’s disaster management had a tough task controlling the large turnout at Powai lake on Saturday. Awestruck children, along with their parents, and even foreigners surrounded the lake to see the idols being lifted by a crane and volunteers of the Nagrik Seva Mandal immerse the idols. Australian Samuel Braganza, who was in Mumbai for official work, came to the lake at 6pm and kept clicking photographs of the idols. “It is a magnificent feeling. I hope to capture every mood of this festive time and take back home,” he said. Artificial lakes In just 30 minutes, at least four idols were immersed in the six artificial lakes inside the Pestom Sagar’s Nana-Nani Park on Sunday. Away from the noise and crowd, families performed the aarti and visarjan in peace. Amita Kare, 24, said: “There is no rush. We did the Ganpati visarjan peacefully.” “Till 5pm, 100 idols were immersed and we expect the number to rise,” said Prakash Barishikar, member, Pestom Sagar Citizens’ Forum. Sumit Upadhyay, 29, who works with the merchant navy, said: “Earlier we used to go to the Vasant Park Pond in Chembur. But for the last five years, we have been coming here. It is convenient and eco-friendly.”

Matheran train ran in rains after 100 years

Matheran train ran in rains after 100 years

For the first time in a century, the Central Railway (CR) ran services on the Neral Matheran hill railway section during the monsoon by inaugurating special services between Aman Lodge and Matheran. This effort by the CR will now be replicated across other hill railways. “Services on this line are closed for monsoon but we had been receiving requests from locals. The CR then held trials and approached the railway safety commissioner, who pointed out certain lacunae. We corrected them and the trains were approved to be run,” said Anil Jain, CR spokesperson. They conducted 10 controllability tests for air-braked coaches. The CR will run 10 shuttle services on the 3km stretch between Aman Lodge and Matheran as well as 10 regular services between Neral and Matheran. It plans to increase the number of services after it is able to deploy more locomotives on this stretch. The service will also help villagers living beyond Dasturi Naka, who use horses, cycles or hand-pulled carts to reach Matheran, 3km away.

Mumbai local railway police helpline - 9833331111

Medical aid or lost baggage, rly helpline comes to the rescue

When Ninad Pimple, 37, a technical support manager in a private company at Bandra, forgot his laptop bag on the rack of a first-class compartment of a Churchgate-bound train in April, he did not panic. He walked into the Bandra stationmaster’s cabin and told him about the situation. The stationmaster called up the railway police helpline and the Railway Police Force recovered the bag. The railway police helpline has helped at least 155 commuters get their missing laptops back since its launch in 2008. “In the last three-and-a-half years, we have received 4,63,000 calls on the helpline, of which 14,012 were made to report loss of baggage,” said BD More, additional DGP (railways). Besides laptops, the helpline has helped return a total of Rs6.92 lakh, 893gm ornaments, 39 digital cameras and 77 mobile phones to their respective owners after verification. “The railway police helpline — 9833331111 — was the brainchild of then additional DGP (railways) KP Raghuvanshi, who inaugurated it at the GRP headquarters in Wadibunder on November 12, 2008,” said More. The railway officials also get many calls regrading accidents and seeking medical aid on the helpline. On January 22, 2010, retired Central Railway officer Ravi Shankar Khatri, 70, was admitted to Western Railway’s Babu Jagjeevan Ram Hospital at Mumbai Central for a knee replacement operation. “The hospital authorities said they needed two bottles of AB Rhblood. My son went to several blood banks, but in vain. Finally, he called the helpline asking them to arrange for the blood. They did so within an hour,” said the Navi Mumbai resident. Since its launch, the helpline has received 1,303 calls about railway accidents. The government railway police send medical aid to the accident spot and rush the victim/s to nearest hospital. The helpline has also received 380 calls from commuters seeking medical help for co-passengers who have either taken or fallen off a running train. “The helpline helps rush medical help by sending the message to the nearest railway station,” said Rolfie Pereira, deputy superintendent of police.

Green Ganpati call works wonders Devotees ensure less waste was generated during the festival this year

Green Ganpati call works wonders

Devotees ensure less waste was generated during the festival this year

Repeated awareness campaigns about the need to celebrate the Ganesh festival in an eco-friendly manner seems to have helped. Thanks to greater awareness among people, the amount of waste disposed of this year during the festival is lesser compared to previous years. There are a couple of areas though where the city needs to improve — a lot of floral waste was generated this year while noise levels breached a 10-year record (see box). Officials from the civic body’s solid waste management (SWM) department said the quantity of thermocol, plastic, Plaster of Paris and cement concrete disposed of by devotees appears far lesser this year. The figure will be known in a day or two. “Last year, we had a tough time segregating the waste. However, thanks to greater awareness and people’s positive response, the dead chunk is less this year,” an official from the SWM department said. Dr Kishore Kshirsagar, deputy municipal commissioner, who was in-charge of the Ganesh festival, said: “There has been a 30% increase in immersions at artificial ponds. The feeling is that there has been a positive change in people’s approach in celebrating the festival.” Amid the good news, however, the civic body faces another crisis. The Ganesh festival generated more than 1,600 tonnes of floral waste across the city this year. There were 20 sites for devotees to dump floral waste. “The floral waste is too much to handle at all the places. Not all floral waste is converted into manure because of space crunch,” the official said. “Our tempo took rounds of each Ganesh mandal registered with us and collected the floral waste every day. The floral waste of other mandals and household Ganpatis was collected from the immersion spots on the second, fifth and seventh day.” According to records, the western suburbs generates more floral waste compared to the city and eastern suburbs. This is because the area has the highest population and more Ganesh mandals. The civic body said the K-East and West (Andheri, Jogeshwari and Vile Parle), H-East and West (Bandra, Khar, Santa Cruz) followed by R-Central (Borivli – East and West) wards generate the maximum amount of nirmalaya. “We need huge dug pits to put the nirmalaya and to vermicompost. Also, what do we do with such a huge quantity of manure? Last year, we could use only 450 tonnes of the 2,000 tonnes of floral waste as manure. It is usually used in our gardens,” the official said. Another civic official says things will improve in the years to come. “Most of the mandals used more flowers for decoration compared to other material. This is a positive sign as people are now concerned about the environment,” he said. Civic officials said the Lalbaugcha Raja Sarvajanik Mandal generated less floral waste this year after it became an issue in 2011. This year, the mandal gave floral offerings to the devotees as prasad and that was one of the reasons for it generating lesser floral waste. Ashok Pawar, president of the mandal, said the civic body gave nirmalaya kalash which was cleared by it every day.

Nation sinks into depression as prices shoot up

Nation sinks into depression as prices shoot up

Inflation not only pinches the pocket but also affects the mental state of a person. As the government keeps increasing the prices of fuel and LPG, more and more people are queuing up before doctors, fearing they might kill themselves or in extreme cases, others. Doctors say it is a disturbing trend — people are worried they will fail to keep pace with the rising cost of living. Dr Shubhangi Parker, deputy dean (academics) of KEM hospital, did her PhD on urban mental health. “The poor, especially those below the poverty line are the worst hit,” she said. “They harbour suicidal thoughts because they are frustrated. For some, rising costs can turn them into murderers. It is a major health problem.” Parker cited the example of a patient —a young married woman — who tried to kill herself because her husband could not buy a house and her parents refused to keep her two-year-old daughter. “These days I am meeting several such people. They are depressed and worried they might not be able to cope with the rising cost of living,” she said. “I am dreading that crime and suicide rates might go up.” Psychiatrists say the situation is like a pressure cooker. It may burst any moment. Dr Harish Shetty, senior psychiatrist at LH Hiranandani hospital, said the “sense of helplessness and hopelessness was on the rise. “People are fed up. The cost of living is always rising. And then there is corruption which compounds the problem. Tolerance levels are plummeting; this can be dangerous,” he said. Shetty said that he met at least eight people daily with suicidal tendencies. “They are depressed, lonely and helpless. And a good number of these are related to the rising cost of living.” Highlighting news reports of a 31-year-old man stabbing his father multiple times because he was not given Rs150, Parker said such a thing happens when frustration piles up inside. “A small incident can provoke a person to take such drastic steps.” Dr Sanjay Bagadia, president of the Bombay Psychiatrist Society, said a cost escalation is bound to affect the mental health of people. “Depression is on the rise in Mumbai,” he said. Hundreds of people arrive in the city daily in search of a livelihood. As cost of living goes up, they find it difficult to cope with it, Dr Gurvinder Kalra, psychiatrist at Sion hospital, said. “The number of such patients has gone up considerably over the past few years.”

Mumbai Nursing Home Act, and patient's right

रुग्णांचे हक्क - Mumbai Nursing Home Act, and patient's right

मुंबई नर्सिंग होम कायद्याच्या नियमावलीतील रुग्णांचे हक्क

दवाखान्यात किंवा रुग्णालयात उपचार घेणा-या रुग्णांचे काही हक्क आहेत. हे हक्क समजून उमजून त्याचा योग्य वापर केल्यामुळे आरोग्यसेवा सुधारतील.

सेक्शन 16, नियम क्र. 14

1. जखमी रुग्णाला जीवरक्षक प्रथमोपचार मिळण्याचा हक्क : सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार जखमी व्यक्तीला जीवरक्षक प्रथमोपचार मिळण्याचा हक्क आहे.

2. रुग्णाला/आप्तेष्टांना माहिती मिळण्याचा अधिकार  आहे.

- डॉक्टरांना कोणत्या आजाराची शंका येते आहे किंवा पक्के निदान झाले आहे?

- रुग्णाला झालेल्या आजाराचे स्वरुप; त्याची गंभीरता; उपचारामुळे होऊ शकणारे दुष्परिणाम;

उपचारासाठी येणारा खर्च याची पुरेशी माहिती.

- आजा-याची परिस्थिती बदलली तर त्याची माहिती व उपचारामध्ये बदल केल्यास खर्चामध्ये किती बदल होणार आहे याची माहिती.

- रुग्णाने किंवा रुग्णाने निर्देशित केलेल्या आप्तेष्टाने मागणी केल्यावर इनडोर केसपेपरची फोटोकॉपी, फोटेकॉपीसाठीचा सुयोग्य खर्च भरल्यानंतर मिळाली पाहिजे. (ऍडमिट असताना 24 तासात, डिस्चार्ज  मिळाल्यावर 72 तासात)

- डिस्चार्ज मिळतांना पुढील किमान माहिती देणारे डिस्चार्ज कार्ड मिळायला हवे. : दाखल करण्यामागचे कारण डॉक्टरी तपासणीत आढळलेल्या महत्त्वाच्या बाबी व तपासणीचे निष्कर्ष, निदान, केलेले उपचार, घरी पाठवताना रुग्णाची स्थिती. डिस्चार्ज मिळाल्यानंतर घ्यायची काळजी, घ्यायची औषधे, इतर सूचना तातडीने वैद्यकीय मदत हवी असल्यास कशी मिळवावी याची माहिती. (सामान्य माणसाला समजेल अशा भाषेत).

3. उपचार नाकारण्याचा अधिकार, उपचारासाठी संमती : रुग्णाला धोका पोचू शकेल असे कोणतेही उपचार (शस्त्रक्रिया, रक्त देणे, धोक्याची शक्यता असलेल्या तपासण्या) देतांना रुग्णाला त्याबाबत पुरेशी माहिती मिळून (सामान्य माणसाला समजेल अशा भाषेत) संमती देण्याचा, नाकारण्याचा अधिकार.

4. गोपनीयतेचा व खाजगीपणाचा अधिकार : रुग्णाने डॉक्टरांना स्वत:च्या आरोग्यासंबंधीची दिलेली माहिती व डॉक्टरांना तपासणीतून मिळालेली माहिती ही खाजगी राहील व रुग्णाच्या परवानगीशिवाय रुग्णाची आयडेंटीटी (अपवादात्मक परिस्थिती वगळता) इतरांना कळवली जाणार नाही हा अधिकार.

5. सेकंड ओपिनियन घेण्याचा हक्क : रुग्णाने किंवा रुग्णाने निर्देशित केलेल्या आप्तेष्टाने मागणी केल्यास रुग्णाच्या पसंतीच्या दुस-या तज्ज्ञ डॉक्टरला त्याच इस्पितळात बोलावून सल्ला घेण्याचा अधिकार आहे. त्यासाठी आवश्यक ते सर्व रिपोर्टस् रुग्णाला मिळण्याचा हक्क आहे.

6. रुग्णाची मानवी प्रतिष्ठा राखली जाण्याचा अधिकार: रुग्ण असहाय असतात हे लक्षात घेऊन उपचार करणा-या डॉक्टरांनी व आरोग्य सेवकांनी रुग्णाच्या मानवी प्रतिष्ठेचा सन्मान केला पाहिजे. स्त्री रुग्णांना पुरुष डॉक्टर तपासत असताना स्त्री-कर्मचारी वा स्त्री आप्तेष्ट सोबत असायला हवी. अशा प्रथा इस्पितळांनी पाळायला हव्या.

7. एच.आय. व्ही. रुग्णांना भेदभावरहित वागणूक मिळण्याचा हक्क: एच.आय. व्ही. रुग्णांना भेदभाव न करता केवळ माणूस या नात्याने वागणूक मिळण्याचा हक्क आहे.

8. उपचारात पर्याय उपलब्ध असतील तर (उदा. कर्करोगावर कोणत्या प्रकारचा उपचार करायचा, हृदयविकारावर शस्त्रक्रिया करायची की नाही) त्यापैकी पर्याय निवडण्याचा किंवा उपचार नाकारण्याचा अधिकार रुग्णाला आहे.

9. तक्रार करण्याचा हक्क : रुग्णांचे उपर्निर्देशित हक्कांची पायमल्ली होत आहे असे रुग्णाला / आप्तेष्टांना वाटल्यास त्याबाबत तक्रार करण्याचा रुग्णाला हक्क आहे. ही तक्रार इस्पितळ प्रमुखाकडे करण्याची पध्दत व तक्रार निवारण्याची पध्दत रुग्णाला कळायला हवी.

10.रुग्णावर संशोधन होणार असेल तर त्याबाबतची नैतिक तत्त्वे ICMR ने निर्देशित केलेल्या धोरणाप्रमाणे आणि प्रक्रियेप्रमाणे पाळली जाण्याची हमी.