निळू फुले आणि उपेंद्र लिमये फोर्ब्सच्या यादीत - Nulu Phule and Upendra Limaye in Flist of Forbes

भारतीय सिनेसृष्टीच्या शताब्दीनिमित्त जगप्रसिद्ध 'फोर्ब्स' मासिकाने १०० वर्षातील अजरामर २५ भारतीय भूमिकांची यादी प्रसिद्ध केली आहे. यात 'सामना' चित्रपटातील हिंदुराव पाटील या भूमिकेसाठी दिवंगत अभिनेते निळू फुले आणि 'जोगवा'तील ताय्यप्पाच्या भूमिकेसाठी उपेंद्र लिमये यांना मानाचे स्थान मिळाले आहे.

हिंदी चित्रपटसृष्टीसह विविध भारतीय भाषांतील सिनेमांची दखल या यादीमध्ये घेण्यात आली आहे. हिंदी सिनेसृष्टीत आपला ठसा उमटविल्याबद्दल 'बंदिनी' चित्रपटातील भूमिकेसाठी नूतन आणि 'मिर्च मसाला' या चित्रपटातील भूमिकेसाठी स्मिता पाटील यांचाही गौरव करण्यात आला आहे.

१९७५ मध्ये प्रदर्शित झालेल्या 'सामना' आणि २००९ मध्ये प्रदर्शित झालेल्या 'जोगवा' या दोन्ही चित्रपटांनी अनेक पुस्कार सोहळे गाजवले आहेत. त्याकाळी 'सामना'ला २५ व्या बर्लिन आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात नामांकन मिळाले होते. तर निळू फुले यांना 'सामना'मधील भूमीकेसाठी राज्य सरकारचा उत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार देऊन गौरव करण्यात आला होता. 'जोगवा'तील भूमिकेसाठी उपेंद्र लिमये यांना राष्ट्रीय पुरस्काराने सन्मानीत करण्यात आले आहे. तसेच 'जोगवा'नेही अनेक राष्ट्रीय आणि राज्य स्तरावरील पुरस्कारावर आपला ठसा उमटवला आहे.

भारतीय सिनेमातील महत्त्वाच्या भूमिकांची ही संपूर्ण यादी पुढीलप्रमाणे...

बलराज सहानी (गरम हवा, १९७४) उत्पल दत्त (भूवन शोवमी, १९६९) अमिताभ बच्चन (दिवार, १९७५) अमजद खान (शोले, १९७५) संजीव कुमार (अंगूर, १९८२) दिलीप कुमार (देवदास, १९५५) नसरुद्दीन शहा (स्पर्श, १९८०) नूतन (बंदिनी, १९६३) स्मिता पाटील (मिर्च मसाला, १९८७) रेखा (उमराव जान, १९८१)

तेलगू जी व्ही सोम्मयाजूलू (शंकराबरानम, १९८०)

कानडी डॉ. राजकुमार (बांगरधा मनसूया, १९७२)

मल्याळम् माम्मूटी (माथीलूकल, १९८९) मोहनलाल (भरतम्, १९९१)

तामिळ शिवाजी गणेशन ( परासक्ती, १९५३) रजनीकांत (तिथू मुलू, १९८१) रेवती ( मुना रंगम्, १९८६) कमल हसन ( महानदी, १९९४)

बंगाली सुप्रिया चौधरी (मेघे ढाका तारा, १९६०) सौमित्र चटर्जी (जिंदेर बंदी, १९६१) चाब्बी विश्वास (जलसाघर, १९५८) उत्तन कुमार (नायक, १९६६) अनय चटर्जी (२०१०)

मराठी निळू फुले (सामना, १९७५) उपेंद्र लिमये (जोगवा, २००९)