Indian railway's stars

font download : http://www.loksatta.com/old/MillenniumVarun.zip

`Yççjlççdzç jíuJçílççÇuç jlvçí`

J³çbkçÀìíµç yççíiççakçÀj

Yççjlççdzç jíuJçílççÇuç kçÀcç&®ççN³ççbvççÇ mçççÆnl³ç, kçÀuçç, ¬çÀçÇ[ç DççoçÇ #ç$ççlç oíoçÇh³çcççvç DçMççÇ kçÀçcççÆiçjçÇ yçpççJçÓvç Yççjlççdzç jíuJçíuçç vççJççªhççmç DççCçuçb Dççní. 

mçççÆnl³ç DçççÆCç kçÀuçí®³çç #çí$ççcçO³çí cçnçJççÇj Òçmçço çÆÜJçíoçÇ, o³çç hçJççj, ÒççÆmç× çÆmçvçí iççÇlçkçÀçj MçÌuçWê, vççìkçÀkçÀçj yççU kçÀçíunìkçÀj, Jçmçblç mççJçblç, kçíÀMçJç cçíÞççcç, `nÌkçÓÀ`HçíÀcç kçÀççÆMçvççLç Yççjbyçí, kçÀJççÇ jçpççÇJç DççoçÇ Dççhçu³ççuçç hççÆjçÆ®çlç vççJçí. cçábyçF&®çí cçnçhççÌj Jç vçblçj cçb$ççÇhço Yçá<çJçuçíuçí kçÌÀ. mç. kçÀç. hççìçÇuç ní BB&c1 jíuJçícçO³çí `Þçç@HçÀ` ³çç hçoçJçj kçÀç³ç&jlç nçílçí. 

çƬçÀkçíÀì KçíUç®ççÇ uççíkçÀçÆÒç³çlçç lçj DçHçÀçì Dççní. çƬçÀkçíÀìcçO³çí Yççjlççdzç jíuJçí®çb ³ççíiçoçvç YçjIççímç Dççní. JççvçiççÇoçKçuç vççJçb Ðçç³ç®ççÇ PççuççÇ lçj uççuçç DçcçjvççLç, çÆJçpç³ç cçínjç, vçjçÇ kçÀçBì^íkçwìj, yçáOççÇ kçábÀojcç, Jçmçblç jçbpçCçí, ÒçJççÇCç Dçcçjí, cçájuççÇ kçÀçç|lçkçÀ, njçEJçojçEmçiç, mçbpç³ç yççbiçj ³ççb®ççÇ vççJçí Içílçç ³çílççÇuç. 

jíuJçí çƬçÀkçíÀì ìçÇcçvçb 2001 mççuççÇ DçYç³ç Mçcçç&®³çç vçílç=lJççKççuççÇ jCçpççÇ ì^ç@çÆHçÀlç ³çMç çÆcçUJçuçb, çƬçÀkçíÀìcçO³çí m$ççÇ kçÀcç&®ççN³ççb®çb ³ççíiçoçvçnçÇ Dççní. l³ççlç [ç@³çvçç S[uçpççÇ, mçáçÆvçlçç kçÀvççíçÆpç³çç, jíCçÓ cççiçç&jíì F.F. nç@kçÀçÇcçO³çí uççuçç çÆkçÀMçvçuççuç, yçuçJççÇj çEmçiç, içájyç#ççEmçiç, njçEJçoj çEmçiç, Fboj çEmçiç, ÒççÇlçcç çEmçn ³ççbvççÇ Dççhçuçí vççJç jçíMçvç kçíÀuçí Dççní. 

m$ççÇ kçÀcç&®ççN³ççb®³çç nç@kçÀçÇlçu³çç mçnYççiççcçO³çí cçOçÓ ³ççoJç, çEìiççívç uççÇF&cçç ®ççvçÓ, SçÆuçPçç vçíumçvç, ÒççÇlçcç þkçÀjvç lçj, Dç@LçuçíçÆìkçÀ çÆJçYççiççlç yççyçÓÒçmçço, vçjíMçkçáÀcççj, kç=ÀhççMçbkçÀj, ³çpçáJçWêçEmçiç JççÆMçÿ, hççÇ.ìçÇ. G<çç, p³ççílççÇ çÆmçkçÀboj, vççÇuçcç pçí. çEmçn, kçíÀ. Scç. çÆyçvççcççíuç ní jíuJçí®çí `çÆmçlççjí` Dççnílç. 

ÒççÆmç× çÆMçkçÀçjçÇ pççÇcç kçÀçyçxì nç jíuJçílç içç[& cnCçÓvç kçÀç³ç&jlç nçílçç. l³ççvçí DçvçíkçÀ vçjYç#çkçÀ JççIççbvçç cççªvç uççíkçÀçb®çb mçbj#çCç kçíÀuçb nçílçb. l³ççvçb çÆMçkçÀçjkçÀLçí®ççÇ Jç pçbiçuççÆJç<ç³çkçÀ hçámlçkçÀbnçÇ çÆuççÆnuççÇ. níuççÇ vç@Mçvçuç hççkç&À Dçmçb vççJç Dçmçuçíu³çç hççkç&Àuçç pççÇcç kçÀçyçxì vç@Mçvçuç hççkç&À Dçmçb vççJç oíC³ççlç Dççuçb³ç. 

ní ³çMç Yççjlççdzç jíuJçílççÇuç kçÀcç&®ççN³ççbvççÇ l³ççb®³çç GcçíoçÇ®³çç Jç vççíkçÀjçÇlç kçÀç³ç& kçÀjlç Dçmçlççvçç çÆcçUJçuçíuçb Dççní; hçjblçá jíuJçílçÓvç çÆvçJç=Êç Pççu³ççvçblçjnçÇ yçN³çç®ç jíuJçí kçÀcç&®ççN³ççbvççÇ oíoçÇh³çcççvç DçMççÇ kçÀçcççÆiçjçÇ yçpççJçuççÇ Dççní. çÆvçJç=ÊççÇvçblçj mJçlç:uçç PççíkçÓÀvç oíTvç l³ççlç vççJççªhççmç Dççuçíuçí kçÀçnçÇ çÆvçJç=Êç kçÀcç&®ççjçÇ cççP³çç DçJçuççíkçÀvççlç Dççuçí lçí Dçmçí. 

jçcç kçÀocç (lçUJçíuçkçÀj) : ní cçO³ç jíuJçí, cçábyçF& ³çíLçÓvç cçáK³ç çÆvç³çb$çkçÀ cnCçÓvç 1989 mççuççÇ çÆvçJç=Êç Pççuçí. 1992 mççuççhç³ç¥lç l³ççbvççÇ l³ççb®³çç DççJç[çÇ®çb Jçç®çvç kçíÀuçb Jç YççjlçYçj ÒçJççmç kçíÀuçç. 1993 mççuççÇ cnCçpçí Jç³ç箳çç 62 Jç<çça l³ççbvççÇ kçÀçJ³çuçíKçvççuçç mçá©Jççlç
kçíÀuççÇ Jç l³ççb®³çç `jçvç çÆpçJnçUç` ³çç kçÀçJ³çmçbûçnçuçç `çÆJçMççKçç` hçájmkçÀçj çÆcçUçuçç. DççpçhççJçílççí l³ççb®³çç vççJççJçj vçT kçÀçJ³çmçbûçn, SkçÀ kçÀLççmçbûçn Jç SkçÀ kçÀçobyçjçÇ DçMççÇ mçççÆnl³ç mçbhçoç pçcçç Dççní. 2000 mççuççÇ l³ççbvçç `þçCçí YçÓ<çCç` ³çç hçájmkçÀçjçvçb iççÌjJçC³ççlç Dççuçb. 

DçMççíkçÀkçáÀcççj Dçjçíjç : ní hççƽçcç jíuJçíJçj 1967 lçí 1998 hç³ç¥lç cççíìjcçvç cnCçÓvç kçÀç³ç&jlç nçílçí. vççíkçÀjçÇojc³ççvç l³ççbvççÇ 1970 mççuççÇ yççÇ.S. kçíÀuçb. 1972 cçO³çí Scç.S. Jç 1980 cçO³çí hççÇS®ç.[çÇ hçoJççÇ çÆcçUJçuççÇ. l³ççbvççÇ Yççjlççdzç jíuJçíJçj lççÇvç hçámlçkçÀb çÆuççÆnuççÇ Dççnílç.
yççÇ. [çÇ. hççìçÇuç : ní cçO³ç jíuJçí cçábyçF& ³çíLçÓvç mçnç³³çkçÀ DççÆYç³çblçç cnCçÓvç 1996 mççuççÇ çÆvçJç=Êç Pççuçí. 1957 mççuççÇ DçÒçWçÆìmç ì^ívç SkçwmçççÆcçvçj cnCçÓvç lçí kçÀçcççuçç uççiçuçí, l³çç JçíUçÇ lçí HçÀÊçÀ cç@çÆì^kçÀ nçílçí. vççíkçÀjçÇ kçÀjlç l³ççbvççÇ Suç.Suç.Scç.hç³ç¥lç®çb çÆMç#çCç ³çMçmJççÇjçÇl³çç hçÓCç& kçíÀuçb. jíuJçílçÓvç çÆvçJç=Êç Pççu³ççhççmçÓvç lçí içíuççÇ Dççþ Jç<çx kçáÀuçç&, cçábyçF& Fl³ççoçÇ kçÀçíìç&lç çÆJçMçí<ç cçnçiçj ob[ççÆOçkçÀçjçÇ (Spçcial MçÓÇopoliÓian MaáiíÓÇcalç) cnCçÓvç kçÀç³ç&jlç Dççnílç.
yççÇ. Smç. Dç[kçÀj : cçO³ç jíuJçí, cçábyçF& ³çíLçÓvç ®ççÇHçÀ [^çHçwìmçdcçvç cnCçÓvç 1997 mççuççÇ çÆvçJç=Êç Pççuçí. çÆvçJç=Êç Pççu³ççvçblçj lçí mJççlçb$³çJççÇj mççJçjkçÀj ³ççb®çí ®ççnlçí Dçmçu³ççvçí 1990 hççmçÓvç lçí mçáOççÇj HçÀ[kçWÀ®³çç `JççÇj mççJçjkçÀj` ³çç çÆ®ç$çhçì箳çç çÆvçç|cçlççÇ®³çç ÒçkçÀuhççlç ÒçmçbiççÇ hçojcççí[ kçÀªvç MçíJçìhç³ç¥lç kçÀç³ç&jlç nçílçí. DççlççnçÇ lçí mççlç mççcçççÆpçkçÀ mçbmLççblç kçÀçcç kçÀjlççlç. 

oÊçç$ç³ç içpççvçvç pççíMççÇ : ní cçábyçF& çÆJçYççiççlçÓvç cçáK³ç çÆvç³çb$çkçÀ cnCçÓvç 1989 mççuççÇ çÆvçJç=Êç Pççuçí. l³ççvçblçj cçç$ç lçí p³ççíçÆlç<çMççm$ççkçÀ[í JçUuçí DçççÆCç Dçç½ç³çç&®ççÇ iççíä cnCçpçí l³ççlç l³ççbvççÇ ÒççJççÇC³ç çÆcçUçÆJçuçí. 

içCçíMç : ³çç jíuJçí kçÀcç&®ççN³ççbvçí þçkçáÀuççauçç uççíkçÀuçKççuççÇ çÆ®çj[u³çç pççCççN³çç cçáuççÇ®çç ÒççCç Jçç®çJçuçç Kçjç, hçjblçá ³çç Òç³çlvççlç l³çç®çç lççíuç içíuçç Jç lççí uççíkçÀuçKççuççÇ çÆ®çj[uçç içíuçç Jç cç=lç hççJçuçç. l³ç箳çç ³çç kç=Àl³çç®ççÇ oKçuç IçíTvç jíuJçí cçb$ççuç³ççvçí l³ç箳çç kçáÀìábyççdzççbvçç SkçÀ uççKç ©hç³ççb®çç OçvççoíMç çÆouçç. 

kçÀNnç[®çí kçÀJççÇ ®çbêkçÀçblç kçáÀuçkçÀCçça : ní cçO³ç jíuJçí cçábyçF& çÆJçYççiççlçÓvç kçÀcçç|Mç³çuç kçÀbì^çíuçj cnCçÓvç 2000 mççuççÇ çÆvçJç=Êç Pççuçí. l³ççb®çb JçÌçÆMçäîç Dçmçb kçÀçÇ, kçáÀþu³ççnçÇ kçÀçJ³ç mhçOçxlç l³ççbvççÇ Yççiç Içílçuçç kçÀçÇ l³ççbvçç ncçKççmç yç#ççÇmç çÆcçUç³ç®çb. l³ççb®çb kçÀçJ³çJçç®çvçnçÇ DçÒççÆlçcç Jnç³ç®çb. l³ççbvççÇ çÆJçvççíoçÇ kçÀçÆJçlçç mhçOçxlç Yççiç Içílçuçç nçílçç. l³ççb®³çç kçÀçÆJçlçíuçç oámçjb hçççÆjlççíçÆ<çkçÀ çÆcçUçuçb nçílçb.